De naam van John Frost is voor altijd verbonden aan de Slag om Arnhem en de heroïsche strijd die de mannen van kolonel Frost leverden bij de Rijnbrug.
Drie dagen lang vochten de Britse para’s onder leiding van Frost verbeten tegen een overmacht aan Duitse soldaten. Pas toen zij op donderdag 21 september 1944 zonder munitie kwamen te zitten en er nog maar weinig Britse soldaten over waren die niet gewond of gesneuveld waren, gaven zij zich over aan de Duitsers.
Lang voor de Slag om Arnhem was John Frost in eigen land al een oorlogsheld. Dat had te maken met een succesvolle operatie waar Frost de leiding over had in het begin van 1942: de Bruneval Raid (ook wel Operatie Biting).
Würzburg-radar
De Britten wilden eind 1941 graag weten hoe ver de Duitsers waren in de ontwikkeling van radar. Aan de Franse westkust hadden de Duitsers diverse radarinstallaties neergezet. De Britten wilden daar een exemplaar van in handen krijgen, het liefst inclusief Duitse operateur.
Britse verkenningsvliegtuigen hadden er eentje zien staan bij het Franse dorpje Bruneval in Normandië, vlakbij de kust.
Doordat de Würzburg-radarinstallaties aan de Franse kust goed beschermd werden door Duitse soldaten, realiseerden de Engelsen zich dat een commando-aanval vanuit zee waarschijnlijk zou leiden tot veel slachtoffers en maar weinig kans op succes.
Een snelle aanval vanuit de lucht met parachutisten had misschien iets meer kans van slagen, dacht de Britse legerleiding. Op papier zag de kans op succes er desalniettemin nog altijd belabberd uit.
Britse parachutisten zouden ’s nachts ongezien in de nabijheid van de radarinstallatie moeten landen. Ze moesten afrekenen met de ongeveer 100 aanwezige Duitse soldaten die de radar beschermden voordat de Duitsers in staat waren de Würzburg-radar te vernietigen.
Terwijl de Britten afrekenden met de verdediging, moesten ze tegelijkertijd de belangrijkste onderdelen van de radarinstallatie demonteren.
Vervolgens moest een Duitse operateur gevonden worden die wist hoe de Würzburg-radar werkte en samen met de gevangengenomen operateur moesten de Britten zich terugtrekken naar het strand, waar zij opgepikt moesten worden door Britse landingsvaartuigen die ongezien langs de Duitse kustpatrouilles zouden moeten glippen.
1st Airborne Division
De Britse legerleiding klopte aan bij generaal Frederick Browning, die net bezig was met het opzetten van de 1st Airborne Division, met de vraag of hij mannen beschikbaar had.
Browning had net een eerste bataljon gereed met parachutisten die hun training hadden afgerond, maar die wilde hij het liefst niet inzetten voor de operatie. Hij koos daarom voor een compagnie uit het tweede bataljon, die bestond uit groentjes die net aan hun training begonnen waren.
Deze compagnie werd geleid door ene John Frost, die zelf ook net aan zijn training tot parachutist begonnen was. De compagnie van Frost, toen nog met de rang van majoor, oefende twee maanden lang samen met de RAF en de Royal Navy voor de lucht- en zee-operatie. Een generale repetitie die in februari 1942 aan de Britse kust werd gehouden werd een grote mislukking, maar toch werd een paar dagen later besloten de operatie uit te voeren.
Plaspauze
Samen met 119 Britse para’s landde John Frost ’s nachts onopgemerkt bij Bruneval op de afgesproken plek. Frost had zijn mannen opgedeeld in verschillende teams, die allemaal een eigen taak hadden.
Voor Frost en zijn mannen echter in actie kwamen, werd op de landingsplek eerst een korte plaspauze ingelast. Het was aan boord van de transportvliegtuigen vanuit Engeland stervenskoud geweest en de Britse para’s hadden geprobeerd om warm te blijven door onderweg liters thee te drinken.
Na de plaspauze kwamen de airbornetroepen in actie. Eén team ging aan de slag met het demonteren van de onbeheerde radarinstallatie. Een ander team bezette een villa dicht bij de radarinstallatie, omdat vermoed werd dat daar de operateurs van de radar bivakkeerden. De overige soldaten lagen in positie om het Duitse garnizoen in een nabijgelegen boerderij onder vuur te nemen.
De Britten maakten bij de villa, na een kort vuurgevecht drie krijgsgevangenen, waaronder inderdaad een radaroperateur. Door het vuurgevecht werd het Duitse garnizoen gealarmeerd. Zij werden meteen door de Britse para’s onder vuur genomen.
Nadat in een half uur de belangrijkste onderdelen van de radarinstallatie waren gesloopt en op een meegebracht karretje waren geladen, gaf majoor Frost opdracht aan de mannen om zich terug te trekken naar het strand, dat een paar honderd meter verderop lag.
Dat strand werd bewaakt door Duitsers, maar die werden na een kort vuurgevecht uitgeschakeld. Het Duitse garnizoen rukte in het donker behoedzaam op in de richting van het strand, terwijl de Engelsen vanaf het strand schoten op alles dat zij zagen bewegen.
Met enige vertraging arriveerden op het strand zes landingsboten. De Britten maakten dat zij wegkwamen. Binnen enkele minuten waren de boten buiten bereik van de Duitsers.
De actie was een groot succes. Alle doelen waren bereikt, en het aantal slachtoffers was minimaal: twee doden, zes gewonden.
Churchill
De Britse pers schrijft bij terugkomst wekenlang uitgebreid juichende verhalen over de succesvolle commando-actie van Frost en zijn mannen. Het Engelse leger is begin 1942 nog overal op de terugtocht en de succesvolle Bruneval Raid is een gigantische oppepper voor de moraal in het Verenigd Koninkrijk.
Winston Churchill nodigt John Frost zelfs uit om in het War Cabinet uitgebreid verslag te doen aan de regering over de actie in Frankrijk.
Vanwege het succes van de Bruneval Raid wordt Frost bevorderd tot kolonel en ontvangt hij in mei 1942 het Military Cross.
Post Scriptum:
Een grote uitvoering van de Würzburg-radar wordt op dit moment door vrijwilligers opgeknapt in Museum Vliegbasis Deelen. Langs de Nederlandse kust stonden tijdens de oorlog ongeveer veertig van zulke radarinstallaties.
