Er zijn zelfs zoveel decennia na afloop nog verschillende mythes in omloop over de Slag om Arnhem. Eén van die mythes is dat operatie Market Garden tot doel had om (het noorden van) Nederland te bevrijden.
In werkelijkheid speelde de bevrijding van Nederland totaal geen rol bij het opstellen van de plannen voor Market Garden. De luchtlandingsoperatie uit de koker van de Britse veldmaarschalk Bernard Montgomery had tot doel om de gevreesde Duitse Siegfriedlinie te omzeilen en had niets te maken met de eventuele bevrijding van Nederland.
Nadat de bruggen bij Arnhem over de Rijn én de brug over de IJssel bij Westervoort door de Britse 1e Airborne Division was veiliggesteld, wilde Montgomery met het grondleger bij Arnhem rechtsaf slaan om het Ruhrgebied binnen te trekken. Daarna lag de weg naar Berlijn open en kon de oorlog voor kerstmis 1944 voorbij zijn.
Dat was het hele idee van operatie Market Garden.
De Siegfriedlinie, door de Duitsers ‘Westwall’ genoemd, was een indrukwekkende verdedigingslinie die liep van de Zwitserse grens in het zuiden tot aan de Duitse stad Wesel in het noorden. De verdedigingslinie had in totaal een lengte van meer dan 600 kilometer en bestond uit een aaneenschakeling van bunkers, betonnen tankversperringen, mitrailleursnesten, prikkeldraadversperringen en mijnenvelden.
Begin september 1944 stonden de geallieerde legers tegen de Siegfriedlinie aan. De Duitse troepen die zich in de weken daarvoor uit Frankrijk hadden teruggetrokken, lagen goed ingegraven achter de Siegfriedlinie.
Het zou de geallieerden veel moeite en duizenden soldatenlevens kosten om een doorbraak te creëren op de plek waar de Duitse verdediging het sterkste was.
Bernard Montgomery kwam op de proppen met operatie Market Garden. Een ’tapijt’ van drie luchtlandingsdivisies zou de bruggen over de Maas, de Waal, de Rijn en de IJssel bezet houden, waarna het XXX Corps met tanks en vrachtwagens zo snel mogelijk naar het noorden zou oprukken om de paratroopers te ontzetten.
In de veel te optimistische planning van de plannenmakers zouden de eerste tanks al na twee dagen, op dinsdag 19 september 1944, Arnhem bereiken. Zonder te stoppen zou het geallieerde grondleger vervolgens vanaf Arnhem het Ruhrgebied binnen te trekken, zonder last te hebben van de verdedigingswerken van de Siegfriedlinie.
Speelde de bevrijding van Nederland dan geen enkele rol? Ook niet nadat Market Garden succesvol was verlopen? Nou nee. Eigenlijk niet.
Het enige concrete plan voor gevechtsacties ten noorden van de Rijn in Nederland direct ná het einde van operatie Market Garden, was de verovering van vliegveld Deelen aan de noordkant van Arnhem. Vliegveld Deelen speelde tijdens de Tweede Wereldoorlog een belangrijke rol in de luchtverdediging van Duitsland. Deelen was een van de grootste vliegvelden in Europa.
Dit vliegveld zou na de verovering door de geallieerden gebruikt worden om vanuit Groot Brittannië brandstof, voorraden en versterkingen naar het geallieerde grondleger te sturen.
Na het succesvolle einde van operatie Market Garden zouden de geallieerde tanks ook doorstoten naar de Zuiderzee. Dit had op zich niet met de bevrijding van Nederland te maken, maar diende vooral om de restanten van het Duitse 15e leger de pas af te snijden. Het 15e leger, 75.000 man sterk, bevond zich ten tijde van operatie Market Garden in Zeeland en Noord Brabant.
Zoals bekend eindigde operatie Market Garden in een nederlaag voor de geallieerden. De Britten en Amerikanen moesten een andere route bedenken om Duitsland binnen te vallen. Uiteindelijk werd in februari 1945 gekozen voor een tangbeweging waarbij de Britse troepen onder leiding van Montgomery uiteindelijk via Wesel Duitsland binnen trokken.
Vanuit het zuiden was het de Amerikaanse generaal Omar Bradley die oprukte naar het oosten. Beide operaties kostten aan geallieerde kant ongeveer 23.000 slachtoffers. De Duitsers verloren 40.000 man. 50.000 Duitse soldaten werden krijgsgevangen gemaakt.
Na de ineenstorting van het Duitse front, besloten de geallieerden pas op 12 april 1945 tot de bevrijding van Nederland via operatie Anger.
