Het was een mooie, zonnige nazomerdag. Zondag 17 september 1944 markeerde echter het begin van Operatie Market Garden. Hieronder zie je, zo chronologisch mogelijk, de artikelen die zich afspeelden op de eerste dag van Market Garden.
Voor de parachutisten kwamen, vielen eerst de bommen
Twee uur lang werden in Arnhem systematisch met de nodige precisie-bombardementen doelen uitgeschakeld die de Britten zouden kunnen hinderen bij de landing van de parachutisten, later die dag. Vooral het Duitse luchtafweergeschut kreeg het zwaar te verduren. Lees verder…
Een halve airborne-divisie, uitgesmeerd over 11 kilometer
In de eerste versie van de plannen voor Operatie Market Garden, zouden alle Britse paratroopers al op de eerste dag van de operatie landen in het operatiegebied bij Arnhem. Maar al snel kwamen de plannenmakers er achter dat de geallieerden te weinig vliegtuigen tot hun beschikking hadden. De landing van de volledige 1e Britse Luchtlandings Divisie en de landing van de 1e Poolse Parachutisten Brigade zou verspreid over drie dagen moeten plaatsvinden.
Slechts een kleine 6.000 paratroopers landden die eerste dag bij Wolfheze. En van de airborne-troepen die op 17 september landden, had slechts een deel daadwerkelijk de taak om op te rukken naar Arnhem. Lees verder…
Dit was het aanvalsplan van de 1st Parachute Brigade
Alleen de First Parachute Brigade onder leiding van generaal Lathbury was beschikbaar om op te trekken naar Arnhem. De rest van de Britse troepen was die eerste dag nodig om de landingszones te verdedigen tegen eventuele Duitse aanvallen.
De 1st Parachute Brigade bestond uit drie bataljons en was voor de gelegenheid aangevuld met de verkenners van de 1st Airborne Reconnaissance Squadron. De drie bataljons hadden ieder een eigen route en een eigen taak bij het veroveren van Arnhem. Lathbury had daarvoor gekozen om op die manier zo snel mogelijk naar Arnhem op te kunnen rukken. Door via meerdere wegen op te rukken hoopte Lathbury vertraging door Duitse tegenstand of andere oorzaken te voorkomen. Lees verder…
De mislukte race naar de Rijnbrug door het 1st Airborne Reconnaissance Squadron
Volgens de plannenmakers zou de landing van de Britten een eitje zijn. Een piece of cake zou het zijn. Het Duitse front was de maand ervoor in Frankrijk ingestort, en het Britse opperbevel rekende niet op heel veel Duitse tegenstand bij Arnhem.
En dus kreeg de kwetsbare eenheid van Freddie Gough de opdracht om vanaf het landingsterrein zo snel mogelijk via de Amsterdamseweg naar de brug in Arnhem te rijden. Dat hun opdracht allesbehalve een eitje was, ontdekten de mannen in de jeeps al snel. Lees verder…
Harde klappen voor het 1st Battalion van de 1st Parachute Brigade
Het Eerste Bataljon zou aan de westkant van Arnhem een afslag naar links maken om de weg tussen Arnhem en Apeldoorn te beschermen tegen de versterkingen van de Duitsers die langs deze weg verwacht werden. Maar al een paar uur na de landingen concludeerde kolonel Dobie dat hij zijn oorspronkelijke doel aan de noordkant van Arnhem nooit kon bereiken. Lees verder…
Geen Duitse soldaten bij de Rijnbrug: vergeten in de verwarring na de luchtlandingen
Rond 20 uur ’s avonds op zondag 17 september 1944 bereikten de eerste Britse soldaten de Rijnbrug bij Arnhem. Tot hun verbazing ontdekten de Britten dat de brug niet werd verdedigd door Duitse soldaten. De Duitse legerleiding was in de verwarring na de luchtlandingen vergeten om soldaten naar de Rijnbrug te sturen.
Er waren op dat moment wel een paar Duitse soldaten bij de Rijnbrug. Deze ‘brugwachters’ hadden zich teruggetrokken in een kleine bunker aan de noordkant van de brug. De eerste Britse eenheden die rond 20.00 uur via het Eusebiusplein de oprit van de Rijnbrug bereikten, werden vanuit de bunker onder vuur genomen. De Britten reageerden door een PIAT anti-tankwapen op de bunker af te vuren. Waarschijnlijk zijn alle Duitsers daarbij om het leven gekomen. Er werd daarna niet meer geschoten. Lees verder…
2nd Battalion verovert de Rijnbrug, maar niet de spoorbrug en de schipsbrug
Terwijl het buiten donker werd, bereikten rond 20.00 uur ’s avonds de eerste soldaten van het 2e Bataljon de Rijnbrug. In alle stilte namen de Britten in de avondschemer posities in in huizen rond de brug. Rond 20.45 uur bereikte ook het hoofdkwartier van de 1st Parachute Brigade het gebied bij de brug. Alles bij elkaar wisten ongeveer 750 Britse soldaten de Rijnbrug te bereiken. Lees verder…
Deze panden bij de Rijnbrug hadden de Britten in handen op zondag 17 september
Geen enkel pand van de oorspronkelijke panden die de Britten aan de noordkant van de Rijnbrug in handen hadden tijdens de Slag om Arnhem heeft de oorlog overleefd.
Naast getekende kaartjes van de siuatie rondom de brug, zijn er afgelopen jaren verschillende illustratieve filmpjes gemaakt die goed laten zien hoe de omgeving van de Rijnbrug er in september 1944 uitzag en welke panden de Britse perimeter rondom de brug vormden. Lees verder…
Nóg een compagnie soldaten wist de Rijnbrug te bereiken
De Duitsers blazen de spoorbrug bij Oosterbeek op voor de neus van de Britten
Het was ze bijna gelukt en het had het verloop van de strijd bij Arnhem ingrijpend veranderd. Maar terwijl Britse paratroopers over de brug stormden, werd de spoorbrug door de Duitsers opgeblazen. Lees verder…
Het derde bataljon loopt vast bij Hartenstein
Het derde bataljon onder leiding van kolonel John Fitch had de opdracht gekregen om via de Utrechtseweg de weg naar Arnhem te nemen. Het grootste deel van het bataljon kwam de eerste dag niet verder dan hotel Hartenstein in Oosterbeek.
De troep soldaten vorderde de eerste uren gestaag. Hoewel er de eerste uren eigenlijk geen sprake was van Duitse tegenstand, vorderde de opmars in de richting van Arnhem maar traag. Lees verder…
“Alarm! Paratroepers!” De 9e en 10 SS Pantser Divisie komen meteen in actie
Al snel na de luchtlandingen bij Wolfheze bleek dat de Britse legerleiding dat volledig verkeerd had ingeschat. De twee divisies beschikten samen over ongeveer 7.000 soldaten met gevechtservaring. Daarnaast beschikten de divisies over artillerie, luchtafweergeschut, pantserwagens en enkele tanks. Lees verder…
Na de landingen: de Duitsers reageren razendsnel
Het Brits-Amerikaanse plan bij Arnhem mislukte.
Grenadiers van het leger, mannen van de politie, parachutisten en SS-tankgrenadiers vernietigen samen de 1st British Airborne Division, die probeerde om via Nederland het grondgebied van het Reich binnen te dringen.
Dus toen om 13.40 uur de eerste melding binnenkwam van vijandelijke luchtlandingen, reageerden de Duitsers razendsnel. Een oud Pruisisch gezegde luidt: ‘Marcheer op het geluid van kanonvuur af’. Met dat gezegde in hun achterhoofd waren verschillende eenheden van de 9e SS Pantser Divisie meteen in de richting van Arnhem opgetrokken. Lees verder…
Na de luchtlandingen: rust bij de landingszones
Omdat de geallieerden te weinig vliegtuigen hadden om alle Britse én Poolse paratroopers op één dag in de buurt van Arnhem af te zetten, was er noodgedwongen voor gekozen om de landingen verspreid over drie dagen uit te voeren. Hierdoor was het noodzakelijk dat een vrij groot deel van de luchtlandingstroepen op zondag 17 september achterbleefom de landingszones te beschermen tegen Duitse aanvallen.
Op de eerste dag van Market Garden hadden de Britten die de landingszones beschermden geen problemen. De eerste Duitse reactie was er met name op gericht om de toegang tot Arnhem af te sluiten. De landingsgebieden waren voor de Duitsers van later zorg. Lees verder…
De luchtlandingen van de 101st en de 82nd Airborne Division
De 101e Luchtlandings Divisie werd in de buurt van Eindhoven gedropt, dicht bij de positie van de oprukkende grondtroepen die aan de grens tussen Nederland en België stonden. Hier moest de brug bij Son worden veroverd. Daarnaast werd ook een gedeelte van de 101st Airborne Division gedropt bij Veghel om de brug over de Zuidwillemsvaart te veroveren.
De 82nd Airborne Division landde bij Groesbeek en had als belangrijkste doel om de Waalbrug en de spoorbrug in Nijmegen veilig te stellen. Daarnaast werd een deel van de divisie gedropt bij Grave om de brug over de Maas in te nemen. Lees verder…
Het schiet niet écht op met de grondtroepen, op de eerste dag van Market Garden
Doordat de Duitse tegenstand veel venijniger was dan gedacht, waren de grondtroepen op 17 september ’s avonds pas in Valkenswaard, halverwege de beginpositie en Eindhoven. In de oorspronkelijke planning hadden de grondtroepen van XXX Corps die middag al Eindhoven moeten bevrijden. Aan het eind van de eerste dag van Operatie Market Garden was al duidelijk dat de Britten bij Arnhem langer dan 48 uur moesten wachten voor de grondtroepen de Rijn zouden bereiken. Lees verder…
Verder lezen:
Wanneer je alles hebt gelezen over de gebeurtenissen tijdens Operatie Market Garden op zondag 17 september en je in chronologische volgorde wilt verder lezen, dan kun je hier verder met de gebeurtenissen op maandag 18 september:
Dit gebeurde er op maandag 18 september: de Britten zijn nog altijd hoopvol op weg naar Arnhem.