In essentie kwamen de plannen van operatie Market Garden neer op het idee om meer dan 10.000 soldaten 110 kilometer achter de frontlinie te droppen en daar vervolgens met tanks in twee dagen naar toe te racen.
Zoals later bleek, was Market Garden veel te ambitieus. Het verzet van de Duitse troepen bleek veel sterker te zijn dan waar de geallieerde plannenmakers op gerekend hadden.
Achteraf is er veel kritiek geweest op de veel te optimistische houding van de geallieerde legerleiding. De onderschatting van de Duitse slagkracht zorgde voor een pijnlijke geallieerde nederlaag, die bovendien aan duizenden soldaten het leven had gekost.
Maar als je kijkt naar de militaire situatie aan het westelijk front in augustus 1944, dan is het optimisme van de geallieerden wel te begrijpen.
D-Day
De landingen in Normandië op 6 juni 1944 waren succesvol verlopen. Maar aanvankelijk schoot het niet erg op met de terreinwinst van Britse, Canadese en Amerikaanse troepen in Frankrijk.
De Franse stad Caen had al op de eerste dag van de landingen in geallieerde handen moeten zijn, maar zes weken na D-Day wordt door Duitse en geallieerde troepen nog altijd verbeten gestreden om Caen.
Pas zeven weken na D-Day, op 27 juli 1944, weten de geallieerden tijdens Operatie Cobra uit te breken uit Normandië. Terwijl de troepen van de Amerikaanse generaal Patton uitzwermen over midden- en zuid-Frankrijk, weten soldaten onder leiding van de Britse maarschalk Montgomery ten zuiden van Caen het Duitse Vijfde leger te omsingelen en vernietigen.
Op 19 augustus wordt Parijs bevrijd. Op 31 augustus staan de geallieerden aan de oever van de Maas. Van grootschalig Duits verzet in dit deel van het front is amper meer sprake. De gedemoraliseerde Duitse troepen vluchten voor de oprukkende legers van de Engelsen uit. Naar Duitsland in het oosten en naar Nederland in het noorden.
De geallieerden hoeven amper te vechten en rijden zo snel als ze kunnen. De terreinwinst die geboekt wordt is ongekend. Toch stokt eind augustus de geallieerde opmars. De Amerikanen en Engelsen hebben als gevolg van de plotselinge terreinwinst te maken met lange aanvoerlijnen om het leger te bevoorraden. De havens in Normandië bevinden zich ruim 600 kilometer van het front. Door gebrek aan brandstof komt de geallieerde opmars knarsend tot stilstand.
Wat nu?
Terwijl de geallieerde opperbevelhebber generaal Eisenhower vooralsnog vasthoudt aan het plan om over een breed front op te rukken, bedenkt de Britse maarschalk Montgomery een gewaagd plan om aan de noordelijke kant van het front door te stoten tot aan het IJsselmeer.
In Operatie Comet wil Montgomery de Britse elite-troepen van de 1st Airborne Division en de Poolse luchtlandingsbrigade laten landen bij bruggen in Eindhoven, Grave, Nijmegen en Arnhem om vervolgens met grondtroepen op te rukken.
Operatie Comet wordt uiteindelijk op 10 september op het allerlaatste moment afgelast. De risico’s op mislukking worden te groot geacht. Maar de plannen van Operatie Comet vormen de basis voor Operatie Market Garden, die op zondag 17 september 1944 van start gaat.
De voorloper van Market Garden: Operatie Comet
“Godzijdank werd Comet afgeblazen. Het zou een ramp zijn geworden.” Het oordeel van generaal Hackett over Operatie Comet liegt er niet om. Hackett en de Poolse generaal Stanislav Sosabowski waren fel tegenstander van het plan dat ten grondslag lag aan Operatie Market Garden. Lees verder…
Arnhem in de Tweede Wereldoorlog, voor september 1944
Arnhem is samen met Nijmegen en Rotterdam de stad die het zwaarst geleden heeft tijdens de Tweede Wereldoorlog. Arnhem is uiteraard door Operatie Market Garden zwaar getroffen door het oorlogsgeweld, maar ook voor de gevechten van september 1944 ging de oorlog aan Arnhem niet ongemerkt voorbij. Lees verder…
Dit is het geallieerde offensief dat de Duitsers verwachtten in september 1944
Terwijl in Engeland de plannen voor Market Garden werden opgesteld, had de Duitse legerleiding zo zijn eigen gedachten over de manier waarop de geallieerden begin september zouden willen oprukken. Veldmaarschalk Walter Model, de Duitse opperbevelhebber in het gebied, was er vast van overtuigd dat de geallieerden ten oosten van Roermond zouden proberen om door de Siegfriedlinie heen te breken. Lees verder…
