Als alles liep zoals de bedoeling was, dan zouden de tanks en grondtroepen van XXX Corps zonder problemen vanuit het zuiden over “een tapijt van luchtlandingstroepen” kunnen oprukken vanaf de Belgische grens tot aan de Rijnbrug in Arnhem. Tenminste: zo had de Britse legerleiding de opmars van de grondtroepen voorgesteld aan de bevelvoerders van XXX Corps.
Naast luchtlandingen bij Wolfheze, waren er op de eerste dag van Market Garden ook luchtlandingen van twee Amerikaanse luchtlandingsdivisies. De Amerikaanse 101st ‘Screaming Eagles’ Airborne Division en de Amerikaanse 822nd ‘All American’ Airborne Division.
De 101e Luchtlandings Divisie werd in de buurt van Eindhoven gedropt, dicht bij de positie van de oprukkende grondtroepen die aan de grens tussen Nederland en België stonden. Hier moest de brug bij Son worden veroverd. Daarnaast werd ook een gedeelte van de 101st Airborne Division gedropt bij Veghel om de brug over de Zuidwillemsvaart te veroveren.
De 82nd Airborne Division landde bij Groesbeek en had als belangrijkste doel om de Waalbrug en de spoorbrug in Nijmegen veilig te stellen. Daarnaast werd een deel van de divisie gedropt bij Grave om de brug over de Maas in te nemen. Tenslotte moesten ook drie bruggen over het Maas Waalkanaal, tussen Grave en Nijmegen, door de paratroopers worden ingenomen.
Landingen bij Eindhoven
De 101e Luchtlandings Divisie, onder leiding van generaal Maxwell Taylor, verloor bij de landingen relatief veel vliegtuigen. In totaal werden 16 Dakota transportvliegtuigen en 17 zweefvliegtuigen door Duits afweergeschut neergeschoten. Het grootste gedeelte van de luchtlandingstroepen landde echter precies waar zij moest landen.
Het 506e regiment van de 101st Airborne had onder meer de taak om in Son de brug over het Wilhelminakanaal te veroveren. Toen de Amerikaanse luchtlandingstroepen Son binnen wilden trekken werden zij echter onder vuur genomen door Duitse troepen die de beschikking hadden over een 88mm kanon. Nadat de Duitse posities door de Amerikanen veroverd waren en het kanon vernietigd was, rukten de Amerikaanse para’s op naar de brug. Vlak voor hun neus bliezen de Duitsers de brug op.
Genisten van de 101st Airborne Division slaagden er in de schade aan de brug voor een deel te herstellen, maar vrachtwagens en tanks zouden op deze manier niet over het Wilhelminakanaal kunnen komen.
Bij Best was nog een andere brug over het Wilhelminakanaal. Het 502e regiment van de 101st Airborne Division werd naar deze brug gestuurd, maar ook deze brug werd door de Duitsers opgeblazen. Het 502e regiment had ook als opdracht gekregen om de brug over de Dommel bij Sint Oedenrode te veroveren. Dit ging zonder problemen.
Ook de taak van het 501e Regiment, dat bij Veghel was geland, was binnen een paar uur geklaard. De brug over de Zuidwillemsvaart werd zonder problemen ingenomen en ook de brug over het riviertje de Aa werd veroverd.
Landingen bij Groesbeek
De 82nd Airborne Division, onder leiding van de jonge generaal Jim Gavin, landde zonder grote problemen en zonder grote verliezen op de heuvels bij Groesbeek. Net als de Britten bij Arnhem, hadden de plannenmakers gekozen voor landingszones die ver van het doel verwijderd lagen.
Samen met de divisie van generaal Gavin, landde ook het hoofdkwartier van het Luchtlandingsleger bij Groesbeek. Het hoofdkwartier van de Britse generaal Boy Browning had hier feitelijk niet veel te zoeken, maar Browning wilde graag deelgenoot zijn van de grootste luchtlandingsoperatie uit de geschiedenis en dus waren er van de beperkte vliegtuigen die beschikbaar waren, tientallen vliegtuigen vrijgemaakt om Browning zijn zin te geven.
Browning gaf generaal Gavin de opdracht om bij Groesbeek de landingsterreinen te beschermen omdat hij daar Duitse aanvallen vanuit het Reichswald verwachtte. Ook kreeg Gavin van Browning de opdracht om zo snel mogelijk de bruggen over het Maas-Waalkanaal in te nemen.
Nederlanders hadden de Amerikanen laten weten dat de meeste Duitsers in Nijmegen gevlucht waren en dat de Waalbrug amper verdedigd werd. Vanwege de prioriteiten die Browning aan Gavin had gegeven, duurde het echter tot de avond voor generaal Gavin twee compagnieën op pad stuurde in de richting van de Waalbrug.
Inmiddels was er rond de Waalbrug een eerste verdedigingsring gevormd waar de Amerikanen mee te maken kregen. Generaal Bittrich, die de leiding had over de 9e en 10e Pantser Divisie bij Arnhem, had die middag meteen na de landingen versterkingen naar de Waalbrug gestuurd. Dát was de brug waar Bittrich de Duitse tegenstand tegen de geallieerde opmars wilde concentreren.
Van de twee Amerikaanse compagnieën die er door generaal Gavin op uit waren gestuurd om de Waalbrug te veroveren, bereikte alleen één peloton de Waalbrug. Maar de lichtbewapende paratroopers konden weinig uithalen tegen de sterke Duitse tegenstand. De Waalbrug bleef dan ook zonder problemen in Duitse handen.
De grondtroepen van het 30e Legerkorps zouden nodig zijn om de Duitsers bij de Waalbrug te verdrijven. Maar de komst van de grondtroepen leek nog even op zich te wachten…
Lees verder: Het schiet niet écht op met de grondtroepen op de eerste dag van Market Garden.
