Twee Duitse Sturmgeschütze in de Weverstraat in Oosterbeek.

Woensdag 20 september: Lonsdale Force houdt stand tegen Duitse tankaanvallen

in Oosterbeek

De restanten van de vier bataljons die dinsdag 19 september hadden geprobeerd om via de Utrechtseweg en de Onderlangs door te breken naar de Rijnbrug, hadden zich in een chaotische aftocht teruggetrokken tot aan Oosterbeek.

Onder leiding van majoor Dickie Lonsdale vormden ze daar een paar honderd meter ten oosten van de Oude Kerk aan de Benedendorpseweg een verdedigende stelling. Terwijl de Britten zich daar in de ochtend van woensdag 20 september nog aan het organiseren waren, kregen ze te maken met een zware Duitse aanval met tanks en infanterie.

De Duitsers hadden de dag ervoor aan het begin van de avond halt gehouden bij de Utrechtseweg en bij de Benedendorpseweg ter hoogte van de spoorlijn. Vanaf de Benedendorpseweg trokken de Duitsers aan het eind van de ochtend van 20 september op in de richting van Oosterbeek met de bedoeling om de Britten af te snijden van de Rijn.

Naast tanks, maakten de Duitsers ook gebruik van vlammenwerpers. Die leidde op een gegeven moment tot paniek onder een groep soldaten van de South Staffords.

“Ze kwamen de weg afrennen. De meesten hadden geen wapen, maar ik zag er ook twee tussen lopen die hun geweer weg smeten. Een jeep reed dwars door deze groep heen en er sprong een officier uit die met zijn revolver in de lucht schoot. Ik kon niet horen wat hij zei, maar het moet iets zijn geweest in de trant van “ga terug, slappelingen”. Ze draaiden zich om en hij liet ze door een onderofficier terugmarcheren.”

Anders dan de dag ervoor, toen de Britten de tanks alleen konden aanvallen met PIAT anti-tankgeweren, hadden ze nu ook anti-tankgeschut tot hun beschikking.

Sergeant John Baskeyfield van de South Staffords had het commando over een 6 ponds anti-tankkanon. Hij wist met zijn kanon twee tanks uit te schakelen. Baskeyfield wachtte steeds tot een tank tot minder dan honderd meter genaderd was voor hij op de tank vuurde.

De bemanning van het kanon was uitgeschakeld door een Duitse treffer. Baskeyfield zelf was ernstig gewond aan zijn been, maar hij bleef laden en vuren. Nadat zijn anti-tankkanon door een Duitse treffer vernietigd was, kroop hij naar een ander anti-tankkanon waarvan de bemanning eveneens uitgeschakeld was. Baskeyfield bemande dit in zijn eentje en schakelde met enkele schoten nog een Tiger-tank uit.

Waarschijnlijk schoot een ondersteunende Duitse tank hierna een granaat af op het kanon van Baskeyfield, waarbij hij om het leven kwam. Postuum kreeg Baskeyfield een Victoria Cross: de hoogste Britse militaire onderscheiding.

Een andere Brit die zich die dag onderscheidde was majoor Robert Cain. Op een gegeven moment had Duits gemotoriseerd geschut zich verborgen aan de andere kant van een huis. Majoor Robert Cain vuurde met een scherpe elevatiehoek PIAT-granaten over het dak heen alsof hij een mortier had. Luitenant Ian Meikle probeerde Cain vanaf het dak van het huis naar zijn doel te geleiden. Meikle sneuvelde toen een Duitse granaat de schoorsteen trof. De onophoudelijke beschietingen perforeerden Cains trommelvliezen.

Twee Duitse tanks die daarna opdoken, werden door Cain getroffen met zijn PIAT anti-tankgeweer. Om zich ervan te verzekeren dat de tank die hij had getroffen echt was uitgeschakeld, vuurde hij nog een keer. De PIAT granaat ontplofte echter in de lanceerinrichting en Cain werd gewond afgevoerd naar de eerste hulppost.

Cain was bang dat hij blind was, maar na een tijdje keerde zijn gezichtsvermogen weer terug. Cain vond dat hij “niet gewond genoeg was” en keerde weer terug naar de frontlinie, waar hij een anti-tankkanon bediende en nogmaals een tank uitschakelde. Ook Robert Cain werd onderscheiden met een Victoria Cross.

Als gevolg van de moedige en fanatieke verdediging van de Britten bij de Benedendorpseweg, trokken de Duitsers zich aan het eind van de middag terug. Ze hadden zowel veel tanks als veel soldaten verloren bij de aanval op de Lonsdale Force.

Maar ook de gemengde strijdmacht van Lonsdale was door de zware Duitse aanvallen van die dag sterk verzwakt. De Lonsdale Force werd daarom een paar honderd meter naar achteren teruggetrokken, tot vlak voor de Oude Kerk aan de Benedendorpseweg.

Omdat ook de Duitsers zich hadden teruggetrokken, konden veel van de soldaten voor het eerst sinds ze geland waren even rusten. Majoor Lonsdale hield vanaf de kansel in de Oude Kerk zijn beroemd geworden toespraak. Zelf had hij een verband om zijn hoofd en zijn arm zat in een mitella.

Lonsdale prees de kwaliteit van de Duitse troepen, maar zei dat de Duitsers toch niet de kwaliteit hadden die zij zelf hadden. Lonsdale roemde de mannen voor de recente gevechten en zei dat ze zich op konden frissen voor ze nieuwe posities in de huizen bij de kerk konden innemen.

De toespraak van Lonsdale leidde er toe dat het moreel van de soldaten aanzienlijk omhoog ging. De Duitsers hadden de Britten teruggeworpen, maar verslagen waren de Britse para’s nog lang niet.

Tip!

Ga naar Boven

Door de site te te blijven gebruiken, gaat u akkoord met het gebruik van cookies. meer informatie

De cookie-instellingen op deze website zijn ingesteld op 'toestaan cookies "om u de beste surfervaring mogelijk. Als u doorgaat met deze website te gebruiken zonder het wijzigen van uw cookie-instellingen of u klikt op "Accepteren" hieronder dan bent u akkoord met deze instellingen.

Sluiten